Değerli Büyüklerim,
Değerli Arkadaşlarım,
Değerli Konuklar,
Ramazan ayının eşsiz manevi atmosferinde düzenlediğimiz bu iftara katılan, İstanbul Vali Yardımcımız Sayın Halil AVŞAR siz değerli büyüklerime, arkadaşlarıma ve misafirlerimize yönetim kurulumuz adına şükranlarımı sunuyorum.
Hoş geldiniz, şeref verdiniz, bizleri onurlandırdınız.
Bu güzel akşamda, sofralarımızdan bereketin, kalplerimizden huzurun eksik olmaması için dua ediyoruz.
Yüce Rabbim, tuttuğumuz oruçları ve yaptığımız duaları kabul etsin.
Bu mübarek ayda aramızdaki sevgi ve merhameti artırsın, birlik ve beraberliğimizi daim kılsın.
Yüce Rabbim ’den, Gazze ve Filistin başta olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde devam eden savaş ve çatışmaların durması için inayetini esirgememesini niyaz ediyorum.
Bölgemizin tamamında huzurun ve barışın hâkim olduğu, farklı dinî ve etnik grupların yan yana, sulh içinde yaşadığı bir dünya düzeni diliyorum.
Değerli Konuklar,
Uzun yıllar ortalama yüzde 10’a yakın büyüyen makine ihracatımız, geçtiğimiz yıl yatay bir seyir izleyerek 28,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Bu dönem itibarıyla yaşanan diğer bir olumsuz gelişme, yurt içi makine yatırımlarında özellikle yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde görülen yüksek oranlı daralma olmuştur.
Bunlara ilave olarak, Çin’den yapılan dampingli makine ithalatının piyasamızdaki dengeleri bozması nedeniyle sektör üretimi geçtiğimiz yıl yüzde 7 gerilemiştir.
Olumsuz dış talep koşullarının hâlâ devam ediyor olması, sektörümüz açısından bu yılın da sıkıntılı geçeceğini işaret etmektedir.
İhracatımızın yarısından fazlasını gerçekleştirdiğimiz Avrupa bölgesindeki büyük ekonomilerde son iki yılda yaşanan durgunluğun bu yıl da devam etmesi muhtemeldir.
İkinci büyük pazarımız Rusya’ya yönelik ihracat performansına ilişkin belirsizlikler de devam etmektedir.
Bu ülkeye yönelik özellikle AB ülkelerinin uyguladığı yaptırımlar, beklentilerin aksine genişletilmektedir.
Değerli Konuklar,
Yeni ABD yönetiminin, kurallara dayalı uluslararası ticaret sistemindeki dengeleri altüst eden politikalarının iki temel dinamiği olduğunu anlıyoruz:
Bunlardan ilki, ABD ve AB arasındaki müttefiklik ilişkisinin sona ermesi sürecinin fiilen başlamış olmasıdır. Bunun ülkemiz açısından yeni fırsatlar yaratacak bir gelişme olduğunu söyleyebiliriz. Nitekim Avrupa’nın Türkiye’nin askeri gücü ve imalat sanayi potansiyeline ihtiyaç duyacağı yönünde Avrupa kamuoyunda yoğun tartışmaların başladığına şahit oluyoruz.
ABD politikalarının diğer temel dinamiği, ABD-Çin rekabetidir. ABD yönetimi, geçtiğimiz ay Çin’den ithal edilen ürünlerin tamamına yüksek oranlı ek gümrük vergisi uygulamaya başlamıştır.
Bu uygulama sonucu, ABD pazarında büyük kayıplarla karşılaşacak olan Çin firmalarının, aralarında ülkemizin de bulunduğu alternatif pazarlara yönelmesi beklenmektedir.
Bilindiği üzere, son yıllarda Çin firmalarının hibe içerikli alıcı kredileriyle desteklenen dampingli satışları, küresel ölçekte rekabetçi olduğumuz birçok ürün grubunda yerli üretime ciddi zarar vermiştir.
Önümüzdeki dönemde bu durumun daha da kötüleşeceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
İç pazar dengelerimizin daha fazla bozulmasını engellemek amacıyla, Çin menşeli makinelere bağlı tarife oranı üzerinde ilave gümrük vergisi uygulanmaya başlanmalıdır.
Çin menşeli ürünlerin yol açtığı bu haksız rekabetin bir diğer olumsuz yönü de teknik mevzuata uygun olmayan, düşük kaliteli ürünlerin piyasaya girmesidir.
Bu nedenle, Çin menşeli makinelere daha yoğun piyasa gözetim ve denetimi yapılması talebinde bulunduk.
Değerli Konuklar,
Dezenflasyon sürecinde kredi faizleri olağanüstü yüksek seyrederken, Türk lirası da reel olarak değerlenmeye devam etmektedir. Yapılan açıklamalardan, bu politikanın bir süre daha devam edeceğini anlıyoruz.
Bu durumun maliyetlerimizi artırdığı ve bilançolarımızda hasara neden olduğu kuşkusuzdur. Tam da bu dönemde, en çok ihtiyaç duyduğumuz uygun koşullu yatırım kredilerine erişemiyoruz.
Makine imalatçıları olarak, bu zor dönemde de uluslararası rekabette ayakta kalabilmek için Ar-Ge ve inovasyon yatırımları yaparak yeni ürünler geliştirmeye devam etmek zorundayız.
Ancak, bu tür yatırımlara finansman sağlamak amacıyla ihdas edilen Yatırım Taahhütlü Avans Kredisi Programı’ndan, asgari yatırım büyüklüğü koşulu nedeniyle yararlanamıyoruz.
Bu konudaki önerimiz, proje bazlı teşvik sistemi kapsamındaki yatırımlar için alternatif bir faiz indirimi modeli geliştirilmesi ve uygulanmasıdır.
Öte yandan, Eximbank’ın alıcı kredi programları, yüksek maliyetleri nedeniyle işlevini yitirmiş durumdadır.
Bu dönemde, OVP’de de yer alan makine ihracatının, Batılı ihracat kredi kuruluşlarıyla rekabet edebilecek koşullarda alıcı kredileriyle desteklenmesi için somut adımlar atılmalıdır.
Reeskont kredilerinin faiz maliyetinin kısa süre önce indirilmiş olmasından memnuniyet duyuyoruz.
İhracatçı makine firmalarımızın yoğun olarak kullandıkları reeskont kredilerinin faizlerinin, politika faizinde dün yapılan indirime paralel olarak bu ay da düşürülmeye devam edilmesi diğer bir beklentimizdir
Değerli Konuklar,
Bilindiği üzere, yeni Yerli Malı Tebliği 1 Ocak 2026 tarihinde uygulamaya geçecek şekilde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
MİB Başkanlığı görevini yerine getirdiğim beş yıl boyunca yaptığım neredeyse tüm toplantı ve görüşmelerde gündeme getirdiğimiz bu konuda sonuç alınması son derece olumlu bir gelişmedir.
Yeni mevzuat çerçevesinde getirilen katı kuralların, ithal makinelere de yerli malı belgesi düzenlenmesi şeklindeki ortaya çıkan kötüye kullanımları önleyeceğinden kuşku duymuyoruz.
Ancak bu konuda bazı tereddütlerimizin de olduğunu belirtmeliyim.
Örneğin yeni mevzuata ilişkin üyelerimizden aldığımız geri bildirimler, farklı düzenlemelere tabi yerel tedarikçilerle çalışmak zorunda olan, küresel çapta kendi markalarıyla ihracat yapan bazı firmalarımızın yerli malı belgesi alamama riskiyle karşı karşıya olduğunu göstermektedir
Bu tür makine sanayi firmalarımızın, yerli malı belgelerinin kolaylaştırılmış prosedürlerle verilmesinin önünü açacak ikincil mevzuat düzenlemelerinin sektör paydaşları ile eşgüdüm içerisinde yapılması gerektiğini düşünüyoruz.
Bu süreçte, ülkemiz makine ihracatının üçte ikisinden fazlasını gerçekleştiren 200’den fazla yerli makine üreticisini temsil eden MİB olarak etkin rol almaya kararlıyız.
Öte yandan, mevcut yatırım teşvik sistemimizi doğrudan destek unsurlarına dayalı daha etkin bir yapıya kavuşturmamız gerektiği kanaatindeyiz.
Sanayi ve Teknoloji Bakanımız, geçtiğimiz aylarda yaptığımız bir sektör toplantısında yeni teşvik sisteminin kısa süre içerisinde açıklanacağını beyan etmiştir.
Yeni teşvik sisteminin, bu konudaki beklentilerimizi karşılayacağını ümit ediyoruz.
Değerli Konuklar,
Özetlemeye çalıştığım tüm bu konuları Sanayi ve Teknoloji Bakanımızın bizzat verdiği talimat çerçevesinde oluşturulan ve ilk toplantısını geçtiğimiz yılsonunda yaptığımız Çalışma Grubu toplantılarında gündeme getiriyoruz.
Bu mekanizmayı amacına uygun çalıştırabilmemiz için üye firmalarımızın sürece daha aktif katılımlarına ihtiyaç duyuyoruz.
Kısacası, kamu idaresinin karar alma süreçlerinde sizleri daha iyi temsil etmemiz ve sektörümüz lehine netice almamız bu konuda göstereceğimiz etkinliğe bağlıdır.
Değerli Konuklar,
Ülkemiz son iki yıldır finansal istikrarı sağlamak üzere dezenflasyon politikası izlemektedir.
Sektörümüzle ilgili beklentilerimizi her vesileyle gündeme getiriyor ve talepte bulunuyoruz.
Ancak hemen belirtmek isterim ki, biz makine sanayicilerinin en öncelikli beklentisi, finansal istikrarın sağlanmasıdır.
Her vesileyle söylüyoruz: Nitelikli ve kalıcı büyümenin olmazsa olmazı fiyat istikrarıdır.
Biz ülkemize güveniyoruz ve önümüzdeki günlerde programın üretim ve ihracatı destekleme amacıyla güçlü adımlar atılacağına inanıyoruz.
Bu düşüncelerle sözlerimi sonlandırırken, Ramazan ayının ülkemiz, milletimiz ve tüm insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyor; sizleri sevgiyle ve saygıyla selamlıyorum.
Bu güzel iftarın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Katılımınızla bizleri onurlandırdınız. Rabbim hepimizi nice Ramazanlara, nice iftarlara sağlık ve huzur içinde eriştirsin.